Gdy wrogowie Judy i Beniamina usłyszeli , że wygnańcy budują świątynię dla Pana , Boga izraelskiego , przystąpili do Zorobabela , do Jozuego oraz przedstawicieli rodów i rzekli do nich : « Chcemy budować z wami , albowiem czcimy Boga waszego jak wy i Jemu składamy ofiary od czasów Asarhaddona , króla asyryjskiego , który nas tu sprowadził ». - Lecz Zorobabel , Jozue i pozostali naczelnicy rodów izraelskich im odpowiedzieli : « Nie wolno wam razem z nami budować domu dla Boga naszego , ale my sami budować będziemy dla Pana , Boga izraelskiego , jak nam rozkazał Cyrus , król perski ». I oto ludność miejscowa tłumiła zapał Judejczyków i odstraszała ich od budowy , i by zamiar ich udaremnić , przekupywano przeciwko nim radców przez cały czas panowania Cyrusa , króla perskiego , aż do panowania Dariusza , króla perskiego . WIADOMOŚCI Z CZASÓW PO ODBUDOWIE ŚWIĄTYNI : TRZY SKARGI NA ŻYDÓW Skarga do Kserksesa Za panowania Kserksesa , na początku jego rządów napisano oskarżenie na mieszkańców Judy i Jerozolimy . Pierwsza skarga do Artakserksesa A za czasów Artakserksesa Biszelam , Mittredat , Tabeel i pozostali towarzysze jego wystosowali pismo do Artakserksesa , króla perskiego ; litery tego dokumentu były napisane po aramejsku i ułożony był on po aramejsku . Druga skarga do Artakserksesa Komendant Rechum i pisarz Szimszaj napisali do króla Artakserksesa przeciw Jerozolimie list tej treści : « Komendant Rechum , pisarz Szimszaj i pozostali ich towarzysze : sędziowie , posłowie , pisarze , Persowie , ludzie z Erek , z Babilonu , z Suzy - to jest Elamici - i reszta narodów , które uprowadził wielki i dostojny Asnappar i osiedlił je w miastach Samarii i w reszcie krain transeufratejskich , I dalej ». To jest odpis listu , który oni posłali do niego : « Do króla Artakserksesa - słudzy twoi , mężowie z Transeufratei . Otóż : Niech król przyjmie do wiadomości , że Żydzi , którzy od ciebie wyszli i przybyli do nas , do Jerozolimy , odbudowują to buntownicze i niegodziwe miasto , naprawili mury i fundamenty domów są założone . Otóż : Niech król przyjmie do wiadomości , że jeżeli to miasto będzie odbudowane , a mury jego naprawione , to oni podatku , daniny ani cła nie uiszczą i to w końcu królom przyniesie szkodę . Otóż : Ponieważ mamy obowiązki wobec dworu i nie przystoi nam patrzeć na ograbianie króla , dlatego posyłamy królowi to powiadomienie . Niech poszukają w kronikach twoich przodków , a znajdziesz w nich wiadomość , że to miasto jest miastem buntowniczym , które przynosi królom i prowincjom szkodę , a rozruchy wznieca się w nim od dawien dawna : dlatego zburzone zostało to miasto . Powiadamiamy króla , że jeśli to miasto będzie odbudowane , a mury jego będą naprawione , wtedy działu w Transeufratei mieć nie będziesz ». Decyzja negatywna i jej wykonanie Król przysłał takie rozstrzygnięcie : « Komendantowi Rechumowi , pisarzowi Szimszajowi i pozostałym ich towarzyszom , którzy mieszkają w Samarii i w pozostałych krainach transeufratejskich , pozdrowienie ». I dalej : « Dokument , któryście nam przysłali , został przede mną w przekładzie odczytany . Przeze mnie został wydany rozkaz , by szukano . I znaleziono , że to miasto od dawien dawna przeciwko królom powstaje , a bunt i rozruchy w nim są wzniecane . I królowie potężni panowali nad Jerozolimą i rządzili całą Transeufrateą , i odstawiano im podatek , daninę i cło . - Zatem wydajcie zarządzenie , by powstrzymać tych ludzi : to miasto nie ma być odbudowane , dopóki taki rozkaz nie będzie wydany przeze mnie . A strzeżcie się , by nie dopuścić się w tym zaniedbania , ażeby nie wzrosła strata na szkodę królów ». Wtedy - skoro odpis dokumentu króla Artakserksesa został przeczytany przed komendantem Rechumem , pisarzem Szimszajem i ich towarzyszami - poszli oni pospiesznie do Żydów w Jerozolimie , by pod groźbą użycia siły zakazać im dalszej pracy . DALSZA BUDOWA ŚWIĄTYNI Już kiedyś stanęła praca nad domem Bożym w Jerozolimie i przerwano ją aż do drugiego roku panowania Dariusza , króla perskiego .
"Do Jozuego", por. wiersz 3, uzupełnione wg 3
; opuszczone w hebr. i Wlg. "Asarhaddona" - hebr.; Esar-Chaddon; panował: 681-668. Por.
;
.
Tzn. właściciele majątków w przeciwieństwie do biedoty.
Dariusz I: 521 - 485 przed Chr.
Jest to wtręt autora, nie należący chronologicznie do wątku opowiadania.
Kserkses I: 485 - 465 przed Chr.
Artakserkses I: 464 - 424 przed Chr.
po aramejsku. "Komendant" (Wlg stale zostawia aramejskie "Beelteem") rezydował w Samarii, zarządzał też Jerozolimą.
"Sędziowie, posłowie, pisarze": tłum. przybliżone; Wlg nie tłumaczy.
"Asnappar", prawdopodobnie król asyryjski Assurbanipal: 668 - 625 przed Chr.; "w miastach", por. Wg LXX i Wlg; "krainy transeufratejskie" - na zachód od Eufratu. "I dalej", Wlg: "w pokoju"; prawdopodobnie niepotrzebny dodatek odpisywacza.
"Otóż", w aram. to samo słowo, co na końcu wiersza poprzedniego; Wlg : "pozdrawiają".
"Fundamenty... są założone", Wlg: "[oni] zestawiają ściany"; "są założone": tłum. przypuszczalne.
"Mamy obowiązki wobec dworu", dosł. aram.: "[ponieważ] solą dworu soliliśmy".
"I dalej", zob. wiersz 10, uwaga ostatnia.
"Kiedyś", hebr. i Wlg: "wtedy"; ponieważ jednak wiersz ten po długiej dygresji (w. 6-23) nawiązuje do wiersza 5, dlatego "kiedyś", tj. za czasów Cyrusa. "Do drugiego roku... Dariusza", tj. do r. 520 przed Chr.